członek Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego, legionista, działacz Polskiej Organizacji Wojskowej, powstaniec wielkopolski, oficer sł. st. piech. Wojska Polskiego, kapitan odznaczony m.in. Orderem Odrodzenia Polski V kl., Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych, Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, Odznaką Grunwaldzką

 

Tadeusz Leonard Geras urodził się 6 listopada 1895r. w Kalwarii Zebrzydowskiej. Uczęszczał do Gimnazjum Realnego w Wadowicach, ukończył I rok prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. W latach 1911-1914 należał do Związku Walki Czynnej i Związku Strzeleckiego, gdzie pełnił funkcję komendanta ZS w obwodzie kalwaryjsko-lackorońskim. 4 sierpnia 1914r. ochotniczo wstąpił do Legionów Polskich. Przydzielony do 4 kompanii 2 pp LP na stanowisko d-cy plutonu. W czasie walk na froncie zostaje ranny. W 1915 ukończył w Mamaris Sziget na Węgrzech kurs podchorążych. W 1916r. mianowany sierżantem był szefem kompanii, potem instruktorem w kompanii karabinów maszynowych. W 1917 r. oddelegowany został do prac werbunkowych na rzecz POW, działał m.in. w Słupcy. W 1918r. ukończył jako aspirant oficerski Szkołę Oficerską w Bolechowie. Następnie w 2 pp II Brygady PKP. W nocy z 15/16.02.1918 uczestniczył w przebijaniu się oddziałów II Brygady przez front austriacko-rosyjski pod Rarańczą, gdzie dostał się do niewoli austriackiej z tylną strażą pułku. Osadzony w obozie Bustyhaza, potem w Talaborfalva na Węgrzech. Podczas rozprawy skazany za udział w buncie przez sąd austriacki na karę śmierci za udział w buncie przeciwko Austro-Węgrom. Następnie ułaskawiono i w składzie kompanii karnej skierowano na front włoski pod Udane, skąd zbiegł w lipcu 1918 i po jakimś czasie znalazł się w Krakowie, gdzie w listopadzie brał udział w zajmowaniu koszar austriackich. W listopadzie 1918r. ochotniczo zgłosił się do służby w Baonie Pogranicznym w Szczypiornie, gdzie przydzielono mu stanowisko dowódcy kompanii karabinów maszynowych. Prowadził tam szkolenie wojskowe. Uczestniczy w Powstaniu Wielkopolskim. Z 30 na 31 grudnia 1918r. brał udział w zdobyciu Skalmierzyc, uczestniczył w potyczkach pod Bochlewem, w wypadach na Ostrów Wielkopolski, a następnie 1stycznia 1919r. na Krotoszyn. Pozostaje nadal w Szczypiornie.
Mianowany ppor. sł. st. w 1919. Do października 1919 był oficerem ewidencyjnym w Powiatowej Komisji Uzupełnień w Kaliszu, potem od 10.1919 do 12.1920 oficer ewidencyjny w PKU Wadowice. W 1920 awansowany do stopnia por. z starszeństwem od 01.06.1919. Od 12.1920 do 1922 oficer ewidencyjny w PKU w Piotrkowie tryb., potem od 1922 do 1927 z-ca k-dta PKU w Nowym Targu., potem 1928-1931 kierownik referatu poborowego w PKU Żywiec, uzupełnień od 1931 do 1934 kierownik referatu uzupełnień w Komendzie Miasta w Lublinie. W latach 1934-1939 kierownik referatu uzupełnień w PKU Konin. 19.03.1937 awansowany na stopień kpt. adm. woj.  15 lutego 1939r. służbowo przeniesiono go do Ministerstwa Spraw Wojskowych do Departamentu Uzupełnień. W sierpniu powrócił do Konina, a 5 września z personelem PKU ewakuowany został do Warszawy. Podczas obrony stolicy pełnił funkcję I adiutanta komendanta Cytadeli. Po kapitulacji Warszawy od 28.09.1939 w niewoli niemieckiej. Od 10.1939 do 06.1940 przebywał w oflagu nr XI B w Braunschweig, skąd został przewieziony w VI 1940 do oflagu II C w Woldenbergu (Dobiegniew), gdzie przebywał do stycznia 1945. W dniu 30.01.1945 odzyskał wolność w m. Deetz (Dziedzice), gdzie kolumna jeniecka, wśród których się znajdował został wyzwolona przez oddział pancerny wojsk sowieckich.

Po wyzwoleniu wrócił do Konina. W marcu 1945r. w Łodzi zgłosił się do czynnej służby wojskowej, lecz nie został przyjęty. W roku następnym prośbę ponowił, lecz bezskutecznie. Aż do przejścia na emeryturę w 1960r. pracował jako urzędnik w Polskich Zakładach Zbożowych, później w Spółdzielni Stolarskiej w Koninie.

Zmarł 19 marca 1971r. i pochowany został na konińskim cmentarzu przy ulicy Kolskiej.

Żonaty z Janiną Ganowicz, z którą miał syna Gościmierza /ur.1932/

źródła informacji:  M. Razler, [w:] Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918-1919, pod red. Antoniego Czubińskiego, Bogusława Polaka, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2002; Roczniki oficerskie 1924,1928,1932; R. Rybka-K. Stepan. Rocznik oficerski 1939. Kraków 2006;Dzienniki Personalne MSWoj. nr 59/1919, 49/1920, 1/1937; J. Kuropieska. Obozowe refleksje. Oflag II C. Kraków 1985; Janusz Gulczyński, Żołnierski życiorys, "Koniniana" 2004, nr 2 (11), s.2.; www.formanowicz.pl / zdjęcia: M.Gruszczyński:

a) T. Geras - wykonano 10.11.2009r. / Zdjęcie w zbiorach izby pamięci Szkoły Podstawowej nr 8 im. Powstańców Wielkopolskich w Koninie, ul. Stefana kardynała Wyszyńskiego 24 (V Osiedle). Przekazane prawdopodobnie z listem wystosowanym do dzieci w tej szkole na uroczystość nadania szkole imienia w 1970r. / na odwrocie opis: ""Tadeusz Leonard Geras urodzony dnia 6.XI.1895r. w Kalwarii Zebrzydowskiej powiat Wadowice wojew. Krakowskie. W Powstaniu Wielkopolskim brał udział w stopniu sierżanta-podchorążego z Legionów Polskich."

b) grób T. Geras - wykonano 25.10.2013r.